Siber Olaylara Müdahale Ekibi (SOME) Nedir?

Günümüzde siber tehditler, kurumlar ve bireyler için giderek artan bir endişe kaynağı haline gelmiştir. Bu bağlamda, “SOME nedir?” sorusu önem kazanmaktadır. Siber Olaylara Müdahale Ekibi (SOME), organizasyonların dijital varlıklarını korumak ve siber olaylara hızlı yanıt vermek için oluşturulan özel birimlerdir. Bu ekipler, siber güvenlik alanında kritik bir rol oynayarak, kuruluşların dijital altyapılarını güvende tutmaya yardımcı olur.

SOME hizmeti, kuruluşlara siber tehditlere karşı proaktif bir yaklaşım benimseme imkanı sunar. Bu makalede, SOME’nin tanımı ve amacı, organizasyonel yapısı ve temel fonksiyonları ele alınacaktır. Ayrıca, Kurumsal SOME’nin önemi ve siber olaylara müdahale süreçleri hakkında detaylı bilgiler sunulacaktır. Bu bilgiler, kuruluşların siber güvenlik stratejilerini geliştirmelerine ve olası tehditlere karşı hazırlıklı olmalarına yardımcı olacaktır.

Siber güvenlik temellerini öğrenmek isteyenler için hazırlanan detaylı siber güvenlik eğitim programlarımızı inceleyebilirsiniz.

SOME’nin Tanımı ve Amacı

SOME nedir?

Siber Olaylara Müdahale Ekibi (SOME), kuruluşların dijital varlıklarını korumak ve siber olaylara hızlı yanıt vermek için oluşturulan özel birimlerdir. Bu ekipler, Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı kapsamında kurulmuştur. SOME’ler, kamu kurum ve kuruluşları ile kritik altyapı işleten özel sektör kuruluşlarında oluşturulması beklenen birimlerdir.

SOME’ler üç ana kategoriye ayrılır:

1. Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM)
2. Sektörel SOME
3. Kurumsal SOME

USOM, 27 Mayıs 2013 tarihinde kurulmuş olup, temel görevi koordinasyon ve işbirliğidir. Sektörel SOME’ler, kendilerine bağlı Kurumsal SOME’lerin USOM ile olan iletişim faaliyetlerini düzenler ve sektör dahilinde kullanılacak iletişim yöntemlerini belirler. Kurumsal SOME’ler ise kurum içinde ayrı bir birim olarak kurulması tavsiye edilen ekiplerdir.

SOME’nin temel görevleri

SOME’nin temel görevleri şunlardır:

1. Siber olaylara müdahale etmek
2. Kurum içi koordinasyonu sağlamak
3. Siber güvenlik testleri yapmak veya yaptırmak
4. Siber olay öncesi, esnası ve sonrasında gerekli önlemleri almak

Kurumsal SOME’ler, siber olay öncesinde bilgi işlem varlıkları üzerinde rutin güvenlik testi çalışmaları yapar veya yaptırır. Siber olay esnasında, bilgi işlem biriminin yapacağı müdahaleyi yönetir ve ilgili personeli koordine eder. Olay sonrasında ise, olaya neden olan açıklıkları belirler ve çıkarılan dersleri kayıt altına alır.

Siber güvenlik açısından önemi

SOME’ler, ulusal siber güvenliğin sağlanması açısından kritik bir rol oynamaktadır. Kamu kurum ve kuruluşlarının, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yayımlanan plan, program, usul, esas ve standartlara uyması esastır. Bu bağlamda, SOME’ler kuruluşların siber güvenlik stratejilerini geliştirmelerine ve olası tehditlere karşı hazırlıklı olmalarına yardımcı olur.

SOME çalışanlarının 7/24 ulaşılabilir durumda olması gerekmektedir . Bu sürekli hazır olma durumu, siber tehditlere karşı hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilmesini sağlar. Ayrıca, yurt dışı bağlantılı siber olaylar için USOM’la iletişime geçilmesi ve siber olayların USOM üzerinden çözüme kavuşturulması tavsiye edilir.

SOME’nin Organizasyonel Yapısı

Ulusal SOME (USOM)

Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), siber güvenlik yapılanmasının en üst düzey birimidir. USOM, ulusal düzeyde siber olayların yönetimini koordine eder ve işbirliğini sağlar. Bu merkez, zararlı yazılım analizleri yaparak elde ettiği bulguları SOME’ler ve diğer ilgili paydaşlarla paylaşır. Ayrıca, USOM ülkemizdeki kamu kurumları, internet servis sağlayıcıları ve özel sektör kuruluşlarıyla birlikte çalışmalar yürütür.

Sektörel SOME

Sektörel SOME’ler, belirli bir sektördeki siber güvenlik faaliyetlerini koordine eden birimlerdir. Bu birimler, sektördeki firmaların, kamu kurumlarının ve USOM’un katılımıyla bir sektörel çalışma grubu oluşturur. Sektörel SOME’lerin temel görevleri şunlardır:

1. Sektör içi siber güvenlik mevzuatını hazırlamak ve gözden geçirmek
2. Sektör için asgari siber güvenlik kriterlerini belirlemek
3. Kurumsal SOME’lerden talep edilen risk analizlerinin metodunu ve kapsamını belirlemek
4. Sektörel siber olay müdahale prosedürlerini oluşturmak ve test etmek
5. USOM ile birlikte sektöre özgü siber güvenlik tatbikatları düzenlemek

Sektörel SOME’ler ayrıca, USOM’dan aldıkları sektöre özel siber güvenlik önlemlerini Kurumsal SOME’lere iletir ve gerekli durumlarda medya ile iletişimi yönetir.

Kurumsal SOME

Kurumsal SOME’ler, kurum içinde siber olaylara müdahale etmek için oluşturulan birimlerdir. Bu birimler, USOM ve bağlı oldukları Sektörel SOME ile sürekli iletişim halinde çalışır. Kurumsal SOME’lerin temel sorumlulukları şunlardır:

1. 7/24 ulaşılabilir personel bulundurmak ve iletişim bilgilerini USOM ve Sektörel SOME’ye iletmek
2. Siber olay öncesi, esnası ve sonrasındaki görev ve sorumlulukları belirlemek
3. Siber olay yönetim talimatlarını hazırlamak
4. Olay müdahale esnasında bilişim sistemlerine yetkisiz erişimi engellemek için önlemler almak
5. Siber olaylarla ilgili bilgileri USOM ve Sektörel SOME’ye raporlamak

Bu üç seviyeli yapı, USOM, Sektörel SOME’ler ve Kurumsal SOME’lerin koordineli çalışmasını sağlayarak ulusal siber güvenliğe katkıda bulunur.

SOME’nin Temel Fonksiyonları

SOME’nin temel fonksiyonları, siber güvenlik olaylarına hızlı ve etkili bir şekilde müdahale etmek üzere tasarlanmıştır. Bu ekipler, siber saldırıların tespiti, analizi ve bertaraf edilmesi süreçlerinde kritik rol oynar. SOME’nin ana görevleri arasında olay tespiti ve analizi, olay müdahalesi, tehdit istihbaratı ve güvenlik değerlendirmeleri yer alır.

Olay tespiti ve analizi

SOME ekipleri, siber saldırıları tespit etmek ve analiz etmek için çeşitli araçlar ve yöntemler kullanır. Bu süreç, güvenlik yığını üzerinde çalışan yazılımlar aracılığıyla ağ olayları, güvenlik olayları ve uç nokta olaylarının izlenmesini içerir. SOME üyeleri, günlük dosyalarını, izleme araçlarını, hata mesajlarını, saldırı tespit sistemlerini (IDS, IPS vb.) ve güvenlik duvarı loglarını inceleyerek olayları ve kapsamlarını belirler.

Olay müdahalesi

Olay müdahalesi, bir kuruluşun saldırı veya ihlalin sonuçlarını yönetme sürecini ifade eder. SOME ekipleri, olay esnasında bilgi işlem biriminin yapacağı müdahaleyi yönetir ve ilgili personeli koordine eder. Müdahale süreci, hasarın sınırlandırılması, sistemlerin temizlenmesi ve normal operasyonlara dönülmesini içerir. SOME ekipleri, olay sonrasında sistemleri tekrar güvenli hale getirir ve benzer olayların tekrarını önlemek için gerekli önlemleri alır.

Olay müdahalesinin daha teknik detaylarını öğrenmek için ‘Incident Response Nedir?‘ yazımızı inceleyebilirsiniz.

Tehdit istihbaratı

SOME ekipleri, tehdit istihbaratını kullanarak hem bilinen hem de bilinmeyen tehditleri tespit eder. Anketlere göre, SOME ekiplerinin %22’si siber tehdit istihbaratını önemli bir faktör olarak görmektedir. Bu istihbarat, saldırılara karşı proaktif bir yaklaşım benimsenmesine ve potansiyel tehditlerin önceden belirlenmesine yardımcı olur.

SOME üyeleri gibi uzmanlaşmak için sunulan profesyonel Siber Tehdit İstihbaratı Eğitimi‘miz hakkında daha fazla bilgi edinin.

Güvenlik değerlendirmeleri

SOME ekipleri, kuruluşların siber güvenlik durumunu sürekli olarak değerlendirir. Bu kapsamda:

1. Risk analizi ve değerlendirmesi yapar
2. Zayıf nokta analizi (Vulnerability Assessment) gerçekleştirir
3. Sızma testleri (Penetration Testing) uygular
4. Güvenlik metriklerini ve göstergelerini izler
5. Güvenlik politikalarını değerlendirir

Bu değerlendirmeler, kuruluşun siber güvenlik stratejisinin geliştirilmesine ve iyileştirilmesine katkıda bulunur.

SOME ekiplerinin bir diğer önemli görevi, kurum içinde siber güvenlik farkındalığını artırmaktır. Bu sayede, çalışanlar olası tehditlere karşı daha hazırlıklı hale gelir ve kuruluşun genel siber güvenlik duruşu güçlenir.

Sonuç

Siber Olaylara Müdahale Ekipleri (SOME), kuruluşların dijital güvenliğini sağlamada çok önemli bir rol oynuyor. Bu ekipler, siber tehditleri tespit etme, analiz etme ve bunlara karşı koyma konusunda uzmanlaşmış, kuruluşların dijital varlıklarını korumak için sürekli tetikte olan birimlerdir. SOME’lerin üç katmanlı yapısı – Ulusal, Sektörel ve Kurumsal – siber güvenliğin her düzeyde ele alınmasını sağlayarak, ülke çapında güçlü bir savunma hattı oluşturuyor.

SOME’lerin başarısı, sürekli eğitim ve gelişime bağlıdır. Siber tehditler sürekli değiştiği için, SOME üyelerinin bilgilerini güncel tutması ve yeni teknolojileri öğrenmesi çok önemlidir. Siber güvenlik eğitimlerine katılmak, bu alanda kendinizi geliştirmenin harika bir yoludur. Sonuç olarak, SOME’ler, dijital dünyamızın güvenliğini sağlamada hayati bir rol oynuyor ve gelecekte de siber tehditlere karşı en önemli savunma hattımız olmaya devam edecek.

SOME ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Referanslar

[1] – https://www.btk.gov.tr/usom-ve-kurumsal-siber-olaylara-mudahale-ekibi
[2] – https://www.usom.gov.tr/
[3] – https://bilgem.tubitak.gov.tr/sge/